Beyin tümörü tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?

Beyin Tümörü Tedavisinde Kullanılan İlaçlar

Beyin tümörü tedavisi, tümörün tipine, derecesine, yerleşim yerine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak kişiye özel planlanır. İlaç tedavisi genellikle cerrahi, radyoterapi gibi diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılır. Beyin tümörlerinde kullanılan ilaçlar temel olarak kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve kortikosteroidler gibi destekleyici ilaçlardan oluşur. Aşağıda bu ilaç grupları detaylı bir şekilde açıklanmıştır:

1. Kemoterapi İlaçları

Kemoterapi, hızlı büyüyen kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini yavaşlatmak için kullanılan ilaçlardır. Beyin tümörlerinde kemoterapi genellikle tek başına veya kombinasyon halinde uygulanır. Yaygın kullanılan kemoterapi ilaçları şunlardır:

• Temozolomid: Glioblastoma multiforme gibi yüksek dereceli gliomların tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Ağızdan alınabilen bu ilaç, genellikle radyoterapi ile birlikte veya sonrasında uygulanır.
• Karmustin (BCNU): Genellikle implant şeklinde (Gladel wafer) beyin tümörü bölgesine yerleştirilir veya damar yoluyla verilir. Özellikle tekrarlayan gliomlarda kullanılır.
• Lomustin (CCNU): Ağızdan alınan bir kemoterapi ilacıdır ve bazı gliom türlerinde tercih edilir.
• Vinkristin ve Karboplatin: Özellikle çocukluk çağı beyin tümörlerinde (örneğin medülloblastom) kullanılan kombinasyon kemoterapi ilaçlarıdır.
• Procarbazin, CCNU ve Vinkristin (PCV rejimi): Bazı düşük dereceli gliomlar veya oligodendrogliomlarda kullanılan bir kemoterapi kombinasyonudur.

2. Hedefe Yönelik Tedavi İlaçları

Bu ilaçlar, tümör hücrelerindeki spesifik moleküler değişikliklere odaklanarak çalışır ve sağlıklı hücrelere daha az zarar verir. Beyin tümörlerinde kullanılan hedefe yönelik ilaçlar şunlardır:

• Bevasizumab: Damar yoluyla uygulanan bu ilaç, tümörün kan damarı oluşturmasını engelleyerek büyümesini yavaşlatır. Özellikle tekrarlayan glioblastoma tedavisinde kullanılır.
• Everolimus: Tüberoz skleroz kompleksine bağlı gelişen subependimal dev hücreli astrositom (SEGA) tedavisinde kullanılır ve tümör büyümesini kontrol altına alır.
• Larotrectinib ve Entrectinib: NTRK gen füzyonu olan ileri evre beyin tümörlerinde kullanılan hedefe yönelik ilaçlardır.

3. Kortikosteroidler

Bu ilaçlar, beyin tümörüne bağlı ödemi (beyin şişmesi) azaltarak semptomları hafifletmek için kullanılır. Kanser hücrelerini doğrudan hedeflemezler, ancak hastanın yaşam kalitesini artırmada önemli rol oynarlar:

• Dekzametazon: En sık kullanılan kortikosteroidtir. Beyin ödemini hızla azaltarak baş ağrısı, bulantı ve nörolojik semptomları iyileştirir.

4. Antikonvülzan İlaçlar

Beyin tümörü olan hastalarda nöbet (epilepsi) riski yüksek olduğundan, antikonvülzan ilaçlar nöbetleri önlemek veya kontrol altına almak için kullanılır:

• Levetirasetam, Karbamazepin veya Valproik asit gibi ilaçlar yaygın olarak reçete edilir.

5. Hormon Tedavisi İlaçları

Beyne metastaz yapan bazı tümörlerde (örneğin meme veya prostat kanseri) hormon tedavisi kullanılabilir. Bu ilaçlar, primer kanserin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.

Önemli Uyarılar

Sonuç olarak, beyin tümörü tedavisinde kullanılan ilaçlar, tümörün tipine ve hastanın ihtiyaçlarına göre belirlenir. Multidisipliner bir yaklaşımla (cerrahi, radyoterapi ve ilaç tedavisi birlikte) en iyi sonuçlar elde edilmeye çalışılır.